Szachowych kombinacji w pierwszy 8 ruchach jest aż 318 979 564 000. Jednak tylko kilkanaście z nich powinno być zagrane. Szachy są fascynujące, dlatego nauka jest szybka i przyjemna. Co trzeba wiedzieć, żeby grać niczym Harmon z „Gambitu Królowej”?
Cel gry w szachy
Ostatecznym celem w grze w szachy jest zapewnienie mata – uwięzienie króla przeciwnika tak, żeby pole, na którym stoi było atakowane oraz każde, na którym mógłby stanąć również było atakowane. Termin „mat” to zmiana perskiego wyrażenia „Shah Mat”, co oznacza dosłownie „król jest zasadzony”, a nie „król nie żyje”, co jest powszechnym błędem.
Piony i figury
Na 64-polowej szachownicy znajdują się piony i figury. Osiem takich samych pionków białych i osiem czarnych. Są najmniejsze i mają najniższą wartość w grze (chociaż można je promować i mogą stać się dowolną figurą).
Figur jest również po osiem z każdej strony, lecz już różnią się od siebie. Na szachownicy stoją cztery wieże, cztery konie, cztery gońce – po dwie białe i dwie czarne, dwie królowe i dwóch króli.
Jak poruszają się pionki i figury szachowe?
Białe pionki stoją na drugim rzędzie, a czarne na siódmym. TYLKO podczas pierwszego ruchu mogą poruszyć się o 2 pola do przodu(o jedno pole też można poruszyć) . W każdym innym momencie gry mogą poruszać się o 1 pole do przodu, biją na skos. Pionek nie może się cofnąć. Pionki to jedyne pionki, które zbijają inaczej niż poruszają się. Kiedy przejdą całą szachownicę, stają się wybraną figurą. Nazywa się to promowaniem piona. Pionek może również zbić w przelocie (o tym później).
Król może poruszyć się dokładnie o jedno pole w poziomie, w pionie lub po przekątnej. Co najwyżej raz w każdej grze każdy król może wykonać specjalny ruch, zwany roszadą (o niej później)
Królowa może przesuwać dowolną liczbę wolnych pól po przekątnej, w poziomie lub w pionie.
Wieża może przesuwać dowolną liczbę wolnych pól w pionie lub w poziomie. Porusza się również podczas roszady.
Goniec może przesunąć się o dowolną liczbę wolnych pól w dowolnym kierunku po przekątnej.
Konik może przesunąć się o jedno pole wzdłuż dowolnego szeregu lub pola, a następnie pod kątem. Ruch skoczka może być również postrzegany jako „L” lub „7” ułożone pod dowolnym kątem poziomym lub pionowym. Jedyna figura, która może “przeskakiwać” nad innymi.
Roszada
Roszada to jedyny możliwy ruch, w którym podczas tury porusza się więcej niż jedna figura. Ten ruch szachowy został wynaleziony w XVI wieku, aby przyspieszyć grę i zwiększyć równowagę ataku i obrony. Podczas roszady król przesuwa się o dwa pola w kierunku wieży, z którą zamierza wykonać roszadę, a wieża przesuwa się na plac, przez który przeszedł król. Roszada jest dozwolona tylko wtedy, gdy spełnione są wszystkie poniższe warunki:
- Jest to pierwszy ruch króla i wieży;
- Pomiędzy królem a wieżą nie może znajdować się żadna figura;
- Król nie może być obecnie szachowany, ani też nie może przejść przez pole, które jest atakowane przez wrogą bierkę, ani skończyć na nim (chociaż wieża może być atakowana i ominąć atakowane pole).
Bicie w przelocie (tzw. En passant)
Bicie w przelocie może wystąpić tylko wtedy, gdy pionek zostanie przesunięty o dwa pola podczas początkowego ruchu, a obok piona przesuniętego będzie stać pion przeciwnika. Wtedy przeciwnik ma możliwość zbicia tego piona, poruszając się na skos. Z takiej możliwości można skorzystać jedynie podczas następnego możliwego rucha. Jeżeli odpowiedzią będzie ruch inną figurą, w każdej następnej turze bicie w przelocie nie będzie możliwe.